Ketting demonteren, monteren, op lengte maken en onderhouden
Ketting demonteren en terug monteren
Een ketting demonteren is heel erg eenvoudig en eveneens erg praktisch als je aan de mountainbike wil werken. Door de ketting te demonteren zit deze niet in de weg wanneer je bijvoorbeeld het crankstel wil demonteren. Het is, zonder ketting, ook handiger om je achterwiel te verwijderen (om bijvoorbeeld de cassette te vervangen).
En om goed bij je derailleurwieltjes te kunnen, om deze grondig te reinigen, is het ook erg handig als de ketting niet in de weg zit.
Wil je daarnaast de ketting zelf eens echt goed schoon, dan kan het eveneens nuttig zijn om deze een keertje te demonteren.
Wat heb je nodig?
De meeste kettingen zijn voorzien van een master link. Dit is een slotje waarmee de twee uiteinden van de ketting aan elkaar gemaakt worden.
Heb je een Shimano of KMC ketting dan heb je een missing link. Heb je een SRAM ketting dan noemt dit onderdeeltje Powerlink. Heb je een 12-speed ketting zorg er dan ook voor dat de master link 12-speed is. Voor een 11-speed ketting gebruik je een 11-speed master link enzoverder…
Het is belangrijk dat je het juiste type master link gebruikt. Standaard zit de juiste master link uiteraard tussen de kettingschakels van jouw ketting gemonteerd. Het is wel slim om altijd een reserve bij je te hebben als je gaat mountainbiken. Moest je ketting een keertje breken dan kan je deze snel repareren door er een master link (van het juiste type) tussen te monteren.
Om de masterlink te openen en te sluiten heb je een speciale tool nodig. Ik gebruik hiervoor de BBB BTL-77 LinkFix. Met deze tang kan je de master link zowel openen als weer sluiten. De tang is ook compatibel met 12-speed kettingen.
Er zijn uiteraard nog andere merken die deze tangetjes aanbieden. Let er wel op dat je een tangetje koopt met een dubbele functie. Op die manier kan de je link zowel openen als ook weer sluiten. Daarnaast is het ook belangrijk om er op te letten dat de tang compatibel is met jouw ketting.
Hoe ga je te werk?
Voor je de master link gaat verwijderen of terug plaatsen is het handig om de spanning van je ketting te halen. In de meeste gevallen kan je je derailleur wel vast zetten in een positie waarbij de ketting niet meer gespannen is.
Zorg ervoor dat de master link van de ketting makkelijk bereikbaar is alvorens je de spanning van de ketting haalt. Vervolgens kan je de twee hefboompjes van de tang in de openingen naast de master link plaatsen. Door de handgrepen van de tang naar elkaar toe te knijpen kan je de master link losmaken.
Omdat er geen spanning op je ketting zit zal de ketting ook niet pardoes wegschieten bij het verwijderen van de master link, vergeet dat dus zeker niet te doen. Zo voorkom je meteen ook dat je de master link kwijt speelt.
Om de ketting weer te sluiten met behulp van de master link kan je hetzelfde tangetje uiteraard weer gebruiken mits het een dubbele functie heeft. Zorg er zeker voor dat de richting van de master link klopt. Deze is meestal voorzien van een pijl die je zo moet positioneren dat deze de draairichting van je ketting volgt.
Plaats in elk uiteinde van de ketting een master link. Om de master link te sluiten plaats je de hefbomen van de tang wederom in de openingen naast de master link. Vervolgens trek je de handgrepen van de tang naar buiten en zal de master link sluiten. Controleer zeker of de master link goed gesloten is. Is dat niet het geval, maak deze dan weer los en doe nog een poging.
De master link sluiten kan ook met een goed gemikte trap op de pedalen. Dit is een handige tip voor onderweg als je kettingbreuk hebt en geen tangetje bij je hebt. Daarnaast kan het ook handig zijn om deze methode te gebruiken moest het toch niet lukken met de master link tang. Dit kan het geval zijn wanneer je de master link een eerste maal wil sluiten. Dit heb ik zelf al wel eens een keertje voor gehad. De tweede keer zou het dan wel moeten lukken met de tang. Maar het is zeker dus handig om ook deze methode onder de knie te hebben.
Tip
Op de meeste verpakkingen van welk merk master link dan ook zal je kunnen lezen dat je de link maar éénmaal mag gebruiken. Dus je zou telkens je je ketting gedemonteerd hebt een nieuwe master link moeten plaatsen. Goed voor de verkoop en slechts voor jouw bankrekening. In de praktijk ook gewoon nonsens. Bij elke ketting die ik gebruik en die haast wekelijks gedemonteerd wordt gebruik ik steeds dezelfde master link opnieuw. En nog nooit heeft de link het begeven. Je kan de master link dus gewoon per ketting meermaals en blijven gebruiken.
Ketting op lengte maken
Ben je aan een volledig nieuwe aandrijving toe of wissel je twee of zelfs meerdere ketting af, dan is het belangrijk dat de nieuwe ketting de juiste lengte heeft.
Wat heb je nodig?
Om een ketting op de juiste lengte te maken heb je een kettingpons nodig. Hiervoor gebruik ik de PRO kettingpons.
Deze kettingpons is uiteraard compatibel met 12-speed kettingen en dat zowel voor Shimano als SRAM. Met deze pons heb ik naast. 12-speed kettingen van zowel Shimano als SRAM ook in een verleden reeds 10-speed kettingen geponst. Deze pons gaat dus al wel een tijdje mee.
Enkele goede alternatieven die ook compatibel zijn met 12-speed kettingen zijn de volgende:
Hoe ga je te werk?
Een ketting op de juiste lengte maken is net moeilijk als je het eventjes slim aanpakt. Een veel gemaakte fout is de lengte van de nieuwe ketting te bepalen door deze gewoon even lang als de oude te maken. Helaas loopt het dan mogelijk fout aangezien een ketting gaat rekken wanneer je deze gebruikt.
Om de juiste lengte te bepalen moet je het aantal schakels tellen. Op die manier klopt het altijd. Voor je de schakels gaat ponsen is het belangrijk dat je de ketting op de juiste plaats gaat breken zodat je naderhand de master link kan monteren.
Leg de link die je wil ponsen in de uitsparing van de kettingpons. Nu kan je de hendel en het pinnetje richting de schakel draaien en het pinnetje in de schakel eruit drukken. Wanneer het pinnetje “breekt” zal je een kraakje horen. Draai het pinnetje er volledig uit. Daarna kan je de hendel van de pons weer uit de schakel draaien.
Als het goed is heb je nu twee stukken ketting. Enerzijds het langste stuk dat je op de fiets gaat leggen en het stukje ketting dat je eraf geponst hebt.
Nu kan je de ketting monteren en er een master link tussen plaatsen.